ارزش‌گذاری سهام شركت‌های زيان ده  (بخش سوم)


مشكلات ناشي از تغيير بازار يا حوزه فعاليت

سود آوري شركت هايي كه داراي نوسانات چرخه اي هستند منوط به شرايط اقتصادي است . هنگام رونق اقتصادي سود اين شركت ها افزايشي است و هنگام ركود اقتصادي عموماً با افت سود مواجه مي شوند . در بسياري از شركت هاي توليدي محصولات بسيار بالا و در برخي دوره ها قيمت محصولات بسيار پايين است. 


ارزشيابي شركت هاي چرخه اي

ارزشيابي شركت هاي چرخه اي مي تواند از سطح سودآوري گذشته حاصل گردد. دونكته مهم در اين جا وجود دارد: تغيير در نرخ رشد مورد انتظار، هنگامي كه چرخه تجاري تغيیر مي كند و نكته ديگر، ارزشيابي براساس نرمال نمودن سود سال جاري است.


  1. تعديل رشد مورد انتظار

اغلب شركت هاي چرخه اي به هنگام رونق اقتصادي سود خود را كمتر از سود واقعي گزارش مي نمايند. زيرا هنگامي كه چرخه اقتصادي تغيير مي كند سريعاً سود بدست آمده تبديل به زيان مي گردد. اگر شركت سودآور باشدف مي توان نرخ رشد سود مورد انتظار را در دوره هاي نزديك تعديل نمود و تغييرات مورد انتظار در چرخه اقتصادي را در آن دخالت داد. به عنوان مثال مي توان از نرخ رشد بالا در سال جاري يا سال آتي استفاده نمود. اين امر مربوط به زماني است كه چرخه اقتصادي با ركود مواجه است و پيش بيني رونق اقتصادي در سال جاري يا آتي وجود دارد. هنگامي كه شركت در دوره رونق اقتصادي به سر مي برد و تورم بالايي وجود دارد، ممكن است پيش بيني شود كه ركودي بر اقتصاد و نرخ محصولات شركت حاكم شود، در اين شرايط نيز مي توان اقدام به تعديل سود براي دوره جاري يا آتي نمود. يكي از آسيب هايي كه استفاده از روش فوق به همراه دارد دقت پايين در برآورد آينده است، يعني آنقدر تخمين ارزش پيچيده مي شود كه بدون رشد اقتصادي مورد انتظار، هيچ سودي را نمي توان به دقت پيش بيني نمود. مشكل ديگر اين است كه نرخ رشد سود تحقق يافته نيز براي سالهايي كه تغييرات قابل پيش بيني است بايد براساس تجارب شركت يا شركت هاي مشابه بدست آيد كه اين امر مي توان موحب كاهش دقت شود.

  1. نرمال سازي سود

يك راه حل ساده تر براي اينكه مشكلات ارزشيابي شركت هاي چرخه اي كم تر شود اين است كه سود شركت را نرمال نماييم. مفهوم نرمال سازي سود بدين معني است كه شركت در شرايط عادي و نرمال فعاليت چه ميزان سود تحصيل مي كند. صورتهاي مالي مي تواند نشان دهنده بخشي از سود نرمال و سود هاي غير عادي هر دوره باشد. رويكرد نرمال سازي سود براي شركت هايي كه در دوره بلوغ بوده و تحت تأثير چرخه هاي اقتصادي هستند مناسب است.